Μνημείο παλαιού εβραϊκού νεκροταφείου στο ΑΠΘ, Πασχάλης Σάτσιος

 

Σε ανάμνηση του παλαιού εβραϊκού νεκροταφείου που καταστράφηκε το 1942 ανεγέρθηκε μνημείο στο χώρο της Πανεπιστημιούπολης, στο πάρκο του Αστεροσκοπείου του Α.Π.Θ. Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014. To μνημείο αποτελείται από απομημίσεις εβραϊκών τάφων (ταφόπλακες), ένα Άστρο του Δαβίδ και μία τεράστια μενορά. Η επτάφωτος λυχνία, μενορά στα εβραϊκά, ήταν φωτιστικό σκεύος με επτά λυχνάρια, που έκαιγε αρχικώς στα άγια της Σκηνής του Μαρτυρίου στην έρημο και, στη συνέχεια, στον Ναό του Σολομώντα. Με τον καιρό έγινε σύμβολο των Ισραηλιτών και της ιουδαϊκής θρησκείας, ενώ σήμερα εμφανίζεται και ως ένα από τα σύμβολα του κράτους του Ισραήλ μαζί με το πεντάκτινο Αστέρι του Δαβίδ. Σύμφωνα με Εβραίους διανοούμενους η επτάφωτος λυχνία συμβόλιζε το ιδανικό του παγκόσμιου διαφωτισμού. Οι επτά λύχνοι της συμβολίζουν τους κλάδους της ανθρώπινης γνώσης που αναπαριστούν οι έξι πλάγιοι λύχνοι, οι οποίοι ανυψωμένοι στρέφονται προς τον κεντρικό λύχνο, που συμβολίζει το φως του Θεού. Επιπροσθέτως, η επτάφωτος λυχνία συμβολίζει τη Εξαήμερο Δημιουργία του κόσμου, με τον κεντρικό λύχνο να συμβολίζει το Σάββατο, την έβδομη ημέρα της αναπαύσεως του Θεού. Λέγεται επίσης ότι συμβολίζει τη φλεγόμενη και μη καιόμενη βάτο που αντίκρυσε ο Μωυσής στο όρος Χορέβ. Η μενορά είναι, επίσης, ένα σύμβολο στενά συνδεδεμένο με την εβραϊκή γιορτή του Χανουκκά.